Laatste verslag: heftige ervaringen

Lieve mensen, het laatste verslag en bepaald niet het minst heftige. We hebben in de laatste dagen enkele townships ( krottenwijken) en de voormalig gevangenis voor politieke gevangenen Robbeneiland bezocht. Nou zijn krottenwijken niet de eerste vakantiebestemming die je zou kiezen maar hier leven er zoveel mensen in golfplatenhuisjes en ijzeren containers, dat we wel nieuwsgierig zijn naar het echte leven van de mensen hier en het perspectief dat ze hebben. Alleen kun je de townships niet in, dat wordt ten zeerste afgeraden; onder begeleiding kan dat echter wel en dat hebben we dus gedaan met een groepje van 6 toeristen (w.o. wij dus) en zes Zuid- Afrikaanse meiden. De chauffeur was een aardige maar vrij opgefokte rijder die vooral toeterend en mopperend door het verkeer raasde maar hij bleek ook iedereen te kennen en da’s een groot voordeel als je een township ingaat. In District Six kregen we eerst een bijzonder interessante voorlichting over het ontstaan van de townships en hoe het er vroeger tijdens de apartheid aan toe ging. Daar krijg je als blanke bijna het schaamrood van op de wangen: de townships ontstonden omdat de blanken vonden dat de zwarte mensen hier door hun levenswijze een rattenvirus konden meedragen en dus moesten ze geïsoleerd worden. En die isolatie leidde weer tot een pasjessysteem met bijbehorende draconische straffen als je de regels overtrad. Het gaat te ver om hier uitgebreider op in te gaan maar de verhalen maakten diepe indruk op ons. Curieus vonden we ook dat onze voorlichter overal een andere kijk op gaf: zo was prof. Christiaan Barnard niet de man die de eerste harttransplantatie had verricht..nee, dat was een zwarte man wiens naam op een groot mozaïek in de township was vereeuwigd. Ook had hij bepaalde afwijkende ideeën over waarom juist Mandela president was geworden en klopten jaartallen in de geschiedenisboekjes niet want ……afijn, wij dachten: ook deze mensen leven en denken in hun eigen bubble.

Het township-leven

Daarna bezochten we bewoners van de krottenwijk Lagugu. Ik ben in Nederland bij veel arme mensen binnen geweest maar de Nederlandse armen hebben een paradijselijk leven in vergelijking met deze Zuid-Afrikaanse mensen: in een huisje van nog geen 4x4 mtr moesten 12 mensen ,waaronder een blinde oude man ,slapen. Deze gehandicapte man krijgt van de overheid 1100 rand (€55 ) per maand, niemand in dit gezin kon werk vinden; de werkloosheidsuitkering per maand is 450 rand (ongeveer € 22,50) ……van dit soort bedragen kun je bepaald niet leven vandaar dat velen in de townships een groentetuintje ( echt klein) onderhielden om iets gezonds te kunnen eten. Soms verdienen ze wat bij als onofficiële parkeerwachter of als klusjesman. Het is dus belangrijk dat wij als Westerlingen een financiële tip geven, want dat houdt ze vaak net boven het bestaansminimum. In de townships is maar liefst 70% van de mensen die kunnen en willen werken, werkloos. We zitten inmiddels vol verhalen van de ellende in deze wijk, we begrijpen nu ook waarom er werkelijk bij elk stoplicht mannen en vrouwen met een bord ‘ I want a job’ staan of briefjes uitdelen waarin ze zichzelf aanbieden voor welk werk ze ook kunnen krijgen. Inmiddels vinden we dat , om Zuid-Afrika goed te begrijpen, een bezoek aan de townships echt nodig is: de apartheid in dit land bestaat nog steeds maar op een ander vlak dan vroeger. En voor onszelf is zo’n bezoek alweer een stuk realiteitsbesef: ondanks al het geklaag in ons modderige landje, zijn de verschillen tussen de netto-inkomens in ons land stukken minder dan in Zuid Afrika, waar steenrijke zwarte en blanke mensen naast straatarme townshipsbewoners wonen.

Kirstenbosch, prachtige Zuid-Afrikaanse flora

Donderdag was een ‘bloemrijke’ ,minder heftige dag: met de hop on- hop off bus naar Kirstenbosch, een wereldberoemde botanische tuin, die ook op de lijst van het werelderfgoed is geplaatst. Alle mogelijke planten en bomen die in de Kaap voorkomen, kun je hier vinden. Bovendien bevinden de tuinen zich tegen de helling van het tafelgebergte waardoor het geheel een fantastische en idyllische aanblik biedt. Aan werklieden is geen gebrek in Zuid-Afrika dus de tuinen worden, ondanks de grote oppervlakte zeer goed onderhouden. Kirstenbosch is een ‘must’ voor iedereen die van tuinen en mooie flora houdt. Daarna weer met de dubbeldekker naar ons uitgangspunt Waterfront in het hart van Kaapstad. Maar wat een fantastische busreis is dat: helemaal langs de rotspartijen en stranden aan de Atlantische Oceaan: eén brok natuur en dat anderhalf uur lang!

Robbeneiland, een confrontatie

Vrijdag is onze laatste actieve dag in Kaapstad: we pakken de boot naar Robbeneiland…het eiland waar Nelson Mandela maar liefst 18 jaar als politiek gevangene heeft vastgezeten. Het is een uur varen door een grillige zee vol zeehonden en een onbarmhartige zon maar je hoort ons niet klagen….Op Robbeneiland word je wel even stil van de wandaden die de nazaten van Hollandse kolonisten hier hebben begaan. De gevangenen werden in diverse categorieën/rassen onderverdeeld maar de Afrikanen stonden steevast op de laagste plaats: ze kregen alleen gevangenenoverkleding, geen ondergoed wat bv de Indiërs en andere rassen wel kregen, ook kregen ze minder eten, moesten ze stenen vergruizelen, wat geen enkel doel diende, ook moesten ze stenen bikken uit kalkgroeven waarbij de stof op hun ogen inwerkte met alle gevolgen vandien. Overtredingen van de regels ( op het vaste land) bijvoorbeeld als een Afrikaan op de plaats van een blanke ging zitten, werdenbestraft met een half jaar gevangenisstraf op Robbeneiland. Nou, zo kunnen we nog even doorgaan. Eigenlijk deden de Hollanders in Zuid-Afrika precies hetzelfde als de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog: ze demoniseerden een ras waardoor je ze publiekelijk als minder kon wegzetten en dus ook behandelen. Natuurlijk wisten we al het nodige van de apartheids-praktijk destijds hier maar zo’n bezoek aan Robbeneiland is wel confronterend!

Lieve mensen, we hebben nog twee relaxdagen voor de boeg waar ongetwijfeld weinig meer over te vertellen zal zijn dat het heerlijk weer is dus is dit ons laatste verslag. Het is een fantastische vakantie geweest met een enorme berg nieuwe indrukken. We hebben Zuid-Afrika in ons hart gesloten en zijn vast van plan terug te komen. Misschien volgend jaar al met een bezoek aan Namibië en de kalahariwoestijn….wie weet…Is Zuid-Afrika gevaarlijk? Ach, je moet zeker op je qui-vive zijn maar dat moet je als reiziger in elk land met grote verschillen in inkomen, maar wij hebben het land ervaren als gastvrij, kleurrijk, intrigerend, heel vrolijk en soms complex ( er zijn zoveel verschillende bevolkingsgroepen en problemen), bijzonder afwisselend en betoverend mooi. Voor wie reistips wil bv over veiligheid en bijzondere plekken: mail ons en je krijgt uitgebreid antwoord.

Heel veel mensen hebben via onze verslagen met ons meegereisd (tot nu bijna 23.000 views voor al onze reisverhalen) en we hopen dat we jullie hebben kunnen laten meegenieten. Bedankt voor alle reacties!! En misschien tot volgend jaar voor weer een nieuw Afrikaans avontuur.