De vrouw in India, eindelijk een serieus verhaal..

Nu we zo in India rondreizen, worden we direct geconfronteerd met familieverhoudingen. En natuurlijk is het leuk om daar een beetje in te duiken, juist om de mensen hier en hun cultuur beter te begrijpen. Ik haal hierbij aardig wat info van andere rondreizigers. ‘t Wordt nu dus een keer geen reisverslag maar een wat serieuzer verhaal over met name de positie van de vrouw in India. Dat laatste intrigeerde me toch al omdat Indira Ghandi toch de positie van premier in India bekleedde terwijl wij in Nederland nog nooit een vrouwelijke premier hebben gehad.


Ooit is in India, los van geloof, kaste of positie, een set van leefregels bedacht, volgens mij ten behoeve van de oudedagvoorziening. Deze gebruiken zijn nog steeds van toepassing in de hedendaagse samenleving. Mijn, overigens niet al te schokkende, hoofdconclusie is dat je als ouder in India beter gezegend kan worden met een zoon dan met een dochter. Waarom eigenlijk?
Het begint ermee dat een zoon, met name de oudste, voor zijn ouders behoort te zorgen als hij eenmaal volwassen is. Geen zonen geen oude dag voorziening. ( Arjen, let je op?)

2) Vervolgens is het zo geregeld dat als de zoon trouwt, het de taak van de bruid is om de rest van haar leven voor haar schoonouders te zorgen. ( Tjee, dat wordt wat, Kim) Zij verlaat na het huwelijk het ouderlijk huis om (soms) nooit meer terug te keren!

3) Verder is het de (heilige) taak van de ouders om je dochter uit te huwelijken. Slim geregeld want als je je dochter nooit meer ziet na haar huwelijk kan je op de gedachte komen om haar maar gewoon thuis te houden. (Zou ik zeker hebben overwogen, toch Nienke?)

4) Ten laatste is bedacht dat de ouders van de bruid hun dochter alleen kunnen uithuwelijken als er een (naar vermogen) goede bruidsschat wordt betaald aan de ouders van de bruidegom. Des te omvangrijker de schat, des te beter het is. (Arjen, even doorgeven aan de ouders van Kim! Wordt het niet ‘s tijd dat jullie aan trouwen gaan denken? Haha….. en eh, niet verder vertellen aan je ouders, Jurgen...) De ouders van de bruidegom onderhandelen er ook vrolijk op los om zo veel mogelijk binnen te slepen. Wellicht is dit gebruik geïntroduceerd omdat de ouders van de bruid nooit meer in het levensonderhoud van hun dochter hoeven bij te dragen. Voor de ouders van de bruidegom echter ook weer fantastisch geregeld. Naast gratis hulp in de huishouding ook nog een bak geld extra!

Nu kun je wellicht denken dat dergelijke tradities vandaag de dag aan het verwateren zijn, maar je kunt je verbazen hoe sterk de gebruiken in de Indiase samenleving zijn. Zelfs bij de rijkeren die toch door het westen, de televisie en het Internet sterk worden beïnvloed gelden deze gebruiken nog steeds. Op zich zijn sterke tradities natuurlijk niet verkeerd. Je kunt je immers afvragen of wij het in Nederland nu wel zo slim hebben gedaan. Wij hebben ouderzorg binnen de familie grotendeels afgeschaft en deze zorg praktisch geheel uitbesteed naar professionele organisaties zoals bejaardentehuizen. Nou ja, er is nu natuurlijk weer een sterke tendens om de mantelzorg te stimuleren,de ouderen moeten langer zelfstandig thuis blijven. Daar zit echter slechts een overheids financiële reden achter en geen ethische.
Waarom hangen de Indiërs overigens zo sterk aan hun (familie) tradities kun je je afvragen? Heeft de Indiër een enorm sterk identiteitsgevoel van huis uit meegekregen (er is best wel veel warmte en liefde in de familie) of is hier gewoon sprake van hersenspoeling (of sociale controle) in de vaak zo grote familiegemeenschappen? Een verklaring kan zijn dat als je vanaf baby tot ver na de pubertijd in een kamer van 3 bij 3 slaapt met 9 anderen, je zeer waarschijnlijk ook niet meer zonder al die mensen kunt. (De luxe die wij onze kinderen denken te geven door ze een kamer voor zichzelf te geven, kan voor een dergelijke Indiër, altijd omringd door dierbaren, wel eens een grote straf zijn.)
Sociale controle en tradities worden dan waarschijnlijk als vanzelfsprekend aan- en overgenomen.

Een ander voorbeeld van dergelijke tradities is het gearrangeerde huwelijk in India. In onze westerse ogen overigens een nogal Talibaanse manier van doen. Hier is echter sprake van een ware industrie. In elke krant staan advertenties en op het Internet zijn talloze dating sites te vinden.
Momenteel is de schatting dat ca. 70% van alle huwelijken gearrangeerd is, waarbij ook nog eens sprake is van een zeer laag scheidingspercentage, wellicht zelfs één van de laagste percentages in de wereld! Ik las daarentegen dat het hetzelfde gearrangeerde model onder de vele Indiërs in de USA het hoogste scheidingspercentage heeft. Waarom zo hoog in de US is een interessante prijsvraag. Het antwoord is wellicht hierboven al gegeven nl. hetzelfde antwoord op de vraag waarom de tradities in India zo sterk in de samenleving verworteld blijven. Buiten India is het gewoon een ander verhaal.
Wat is nu het gevolg van deze leefregels en tradities in India? Volgens mij creëert het in algemene zin niet de beste uitgangspositie voor de vrouw en zeker niet in de wat kleinere steden en op het platte land.

- De vrouw heeft ten eerste geen bestaansrecht zonder haar man. In het verre verleden werd van de vrouw verwacht om zich in het vuur te storten als haar man werd gecremeerd (ook wel Sati genoemd). Nu is dat niet meer zo, maar een man kan maar beter niet overlijden, want de kans is groot dat de weduwe als een paria door de schoonfamilie wordt behandeld. De weduwe wordt nogal eens verkracht en/ of mishandeld door overige manlijke leden van de schoonfamilie en hier wordt regelmatig in de krant over bericht.
- Mocht de vrouw het geluk hebben dat haar man (gewoon) blijft leven, dan is zij, met name in de meer armere lagen van de bevolking, toch vaak slechts het huissloofje van de schoonfamilie en wordt als zodanig ook behandeld door met name een meedogenloze schoonmoeder (de ‘monster in-law’). Zij heeft het hele spel zelf natuurlijk ook meegemaakt en leeft haar opgekropte frustraties vaak op het weerloze meisje uit. Het komt ook voor dat de schoonfamilie niet tevreden is over de hoogte van de bruidschat. Soms wordt als gevolg daarvan de bruid verminkt of zelfs vermoord opdat de zoon nog een keer kan trouwen en opnieuw een bruidschat kan ontvangen.

In de Times of India lees je praktisch elke dag over dergelijke misstanden. Nog maar ‘s een voorbeeld.
- Een goed opgeleide vrouw en succesvol executive bij een multinational en getrouwd met een liefdevolle man kreeg Tuberculose. Direct na de constatering vroeg haar man scheiding aan vanwege het feit dat deze ziekte zo besmettelijk is! Uiteraard is hier ook sprake van onwetendheid, immers Tbc is goed behandelbaar tegenwoordig. Andersom zou het echter nooit plaatsvinden, het is de taak van de vrouw om achter haar man te blijven staan wat er ook gebeurt. Vanwege deze stigmatisering liegen vrouwen meestal, laten zich buitenshuis behandelen en verklaren het kuchen als een seizoen gebonden keelinfectie. Nu denk je wellicht dat er niet al te veel mensen TB hebben, maar 20% van alle wereldwijde TB gevallen komt voor in India.
- Een vrouw kreeg uitslag in haar gezicht in het 2e jaar van haar huwelijk. De man vroeg scheiding aan met als argumentatie dat dit niet de vrouw was waarmee hij was getrouwd. De rechter stelde de man in het gelijk!

Vrouwen in India kunnen in algemene zin bestempeld worden als ‘damaged goods’. Bijvoorbeeld als:
- hun man komt te overlijden
- zij ooit een keer zijn verkracht
- ze TBC hebben of hebben gehad
- ze ooit een keer op een ongepaste manier met andere mannen omgaan.
- ze littekens hebben opgelopen of acne in hun gezicht hebben
- ze blind zijn

Het mogelijke stigma van ‘damaged good’ is het allemaal niet waard volgens onze meisjes. In de Times of India las ik dat inmiddels 8% van de vrouwen onder deze categorie vallen. Gelukkig zijn ze nu georganiseerd en beschermen ze elkaar (juridisch) als bijvoorbeeld de schoonfamilie over de scheef gaat. Maar die 8% komt toch nog altijd neer op circa 40 miljoen vrouwen!

Volgens een aan de United Nations gerelateerd onderzoek in 2001 (googlen op ‘women in India’, dan heb je het onderzoek zo te pakken) is er een ander vreemd fenomeen dat er in India minder vrouwen zijn dan mannen. Op elke 1000 mannen waren er in 1998 ca. 930 vrouwen, terwijl dat er normaal gesproken 1050 zouden moeten zijn. Onder gelijke omstandigheden worden vrouwen nu eenmaal ouder dan mannen. Eind jaren ’90 waren er op die manier ca. 25 miljoen vrouwen ‘verdwenen’, volgens het onderzoek omdat ze sterven voordat ze volwassen worden. In dat zelfde onderzoek staan nog een aantal andere opmerkelijke zaken, hierbij slechts een paar voorbeelden:

- het analfabetische onder vrouwen (50%) ligt een stuk lager dan bij de mannen (65%). Meisjes gaan wel naar school, maar stoppen er ook weer vrij snel mee veelal op aandringen van hun moeder!

- vrouwen verdienen een stuk minder dan mannen voor hetzelfde werk

- elke 26 minuten wordt een vrouw gemolesteerd, elke 34 minuten vindt een verkrachting plaats en elke 93 minuten wordt er een vrouw vermoord (alle voorbeelden gebaseerd op politierapporten! Kun je nagaan hoeveel meer van deze voorvallen in werkelijkheid plaatsvinden. Aangeven van een verkrachting wordt niet snel gedaan omdat je als vrouw jezelf niet wil stigmatiseren als 'damaged goods'.)

Niet voor niets bidden veel Indiase vrouwen om in een volgend leven terug te keren als man!

Overigens ter vergelijk vond in 2003 in Nederland volgens het CBS iedere 2.5 uur een (poging) tot verkrachting plaatst wat ook veel te hoog is natuurlijk. Vrouwen worden in Nederland een stuk minder vaak vermoord nl. in 2008 eens per 150 uur. Opvallend is tegelijkertijd dat er in Nederland 2 maal zoveel mannen worden vermoord als vrouwen. In algemene zin echter zijn vrouwen in de hele wereld helaas te vaak het slachtoffer (geweest).

Laten we het eens van de andere kant benaderen, want er is zeker ook een positieve andere kant.

Er zijn veel gelukkige huwelijken in India waarin de vrouw de gelijkwaardige positie heeft die haar toekomt. Helaas wordt daar natuurlijk niet over in de krant geschreven, daar het niet echt interessant om over te schrijven.

Mooie voorbeelden van goede huwelijken kun je dagelijks zien langs de kant van de weg. Het is heel interessant om de Indiase haar man harmonieus te zien helpen in de bouw. De man legt de stenen, maar het zware til werk wordt gedaan door de vrouw door de stenen op haar hoofd aan te dragen. Gelukkig huwelijk? Ja, waarom niet en in elk geval erg praktisch!
Overigens wordt door vrouwen praktisch alles op haar hoofd vervoerd. Mogelijk verklaart dit de prachtige rechte houding van de meeste Indiaansen.

In het moderne India wordt voor het (welgestelde) meisje nog steeds een geschikte kandidaat door haar ouders gezocht. Veel meisjes vinden het erg praktisch om te worden uitgehuwelijkt en accepteren de keus van hun ouders veelal blindelings. Het huwelijk kan goed gaan omdat weldegelijk wordt gekeken naar de zelfde sociale (inclusief kaste)- en financiële achtergrond.

Al met al behoort het natuurlijk steeds beter te gaan. In de progressieve Indiase grondwet zijn vrouwen gelijkgesteld aan mannen (rechten, betaling e.d) en de Indiase vrouwen zijn vandaag de dag actief in het onderwijs, de media, kunst en cultuur, wetenschap en ga zo maar door. De sterke, gelijkgestelde vrouwen uit de wat rijkere lagen van de bevolking zijn natuurlijk allang niet meer zielig en vormen de blauwdruk van een betere toekomst voor alle vrouwen in India. Ook in Nederland heeft het best lang geduurd voordat vrouwen überhaupt mochten stemmen en emancipatie begon pas echt met de dolle mina's in de jaren 50-60 van de vorige eeuw.

Gezien de kracht van de tradities in India kan het waarschijnlijk wel even duren, maar uiteindelijk zal de vrouw in India de gelijkwaardige positie krijgen die haar toekomt. Zeker in een land waar de ecomomy met gemiddeld 8% groeit, zal die groei (mede gezien de eerder genoemde blauwdruk) ook de positie van de vrouw snel doen verbeteren.