Gewelddadig Zuid-Afrika en neushoornavonturen

Zondagavond 21 januari: net een filmpje voor jarige Roos gemaakt, komen er ineens zes nijlpaarden over de straat aanlopen….ze trekken zich niets aan van auto’s met knipperende lichten en opgewonden mensen…ze hebben honger, ze gaan naar hun traditionele grasveldje, midden in het kleine St.Lucia. Ik heb ’t idee dat de herseninhoud van deze dikhuiden omgekeerd evenredig is met hun grootte want er zijn dicht bij de rivier toch veel meer groene grasperken, die bovendien veel rustiger zijn. Neeee, het moet persé dat ene grasperkje zijn….rare jongens die Hippo’s…

Tonijn en Zuid-Afrikaanse boeren

Onze gastheer is gisteren wezen vissen en heeft een paar tonijnen gevangen: dat wordt dus een Afrikaanse braai , samen met ons en nog een leuk Frans stel uit Bordeaux. De beide B§B- eigenaren, twee zestigers, hebben dit fantastische huis vlak voor de corona gekocht. Ze hebben een paar moeilijke jaren achter de rug want in de corona-periode lieten de toeristen het natuurlijk afweten. Ze praten honderduit en dat geeft me de gelegenheid om ’s te peilen hoe Zuid-Afrika momenteel functioneert. Mijn aanvankelijke ideeën blijken maar zeer gedeeltelijk te kloppen. De blanken in Zuid-Afrika hebben het lastiger dan ik dacht: de banken en de overheid nemen bijna uitsluitend zwart personeel aan, op de universiteiten geldt een quotum van 20% blanken, ondanks het feit dat veel zwarte studenten al vrij spoedig stoppen met hun studie. Het zwaarst hebben de boeren het hier.( onze host komt uit een Zuid-Afrikaans boerengezin), veel zwarte mensen hebben het idee dat de boeren hun land hebben afgepakt, terwijl deze dat gewoon gekocht hebben. Het gevolg is dat blanke boeren vaak op allerlei manieren bestolen worden: producten als fruit e.d. worden gestolen en gewoon te koop aangeboden in straatkraampjes, soms worden bij de boeren gewapenderhand alle machines meegenomen. Als boeren op leeftijd zijn worden ze onder druk gezet om de boerderij aan zwarte mensen te verkopen… willen ze dat niet?? Dan wordt de boerenfamilie simpelweg doodgeschoten, we zijn al op enkele plaatsen witte kruizen tegen gekomen, nu horen we dat dat gedenktekens zijn voor de doodgeschoten boeren. Overigens is ’t hier ook niet veilig voor nieuwe politici. Ook die worden simpelweg doodgeschoten als ze een bedreiging vormen voor al zittende politici. Wij horen ’t allemaal met enige ontzetting aan. Daarover hebben we in de media maar weinig gelezen….En stelt politie en justitie dan geen paal en perk aan deze praktijken? Niet of nauwelijks, aldus onze gastheer, want bijna geen enkele moordpartij wordt opgelost. Het pijnlijke is dat als zwarte mensen een boerderij overnemen, deze daarna zodanig wordt verwaarloosd dat het aanvankelijk bloeiende bedrijf zwaar verliesgevend wordt. De overheid biedt de nieuwe eigenaren in het begin vaak wel geld om iets te leren over bedrijfsvoering maar dat lijkt nauwelijks zoden aan de dijk te zetten. Soms kunnen de blanke boeren het niet aanzien dat hun bedrijf zo naar de bliksem gaat en gaan in dienst van de zwarte eigenaren om het bedrijf te laten voortbestaan. Maar ook gaan veel blanke boeren naar Zambia waar ze met open armen worden ontvangen. Andere blanke boeren hebben zich zwaar bewapend om plunderingen tegen te gaan. Onze gastheer en -vrouw geven hun mening: als de machtsoverdracht wat geleidelijker was verlopen en zwarte boeren daadwerkelijk waren geholpen met een bedrijfskundige opleiding , was ’t vermoedelijk heel anders verlopen. Ze zijn best positief over de meeste zwarte mensen hier, ze zijn van goede wil maar de gewelddadige geschiedenis heeft veel nadelige sporen achtergelaten. De culturele en economische verandering kon men simpelweg nog niet in goede banen leiden. Nee, de strijd over het eigendom van grond is in Zuid-Afrika nog lang niet gestreden…..de tonijn en de wijn smaakten echter uitstekend…..

Buffelavonturen..

Woensdag 24 januari. We gaan het Hluhluwe-park bezoeken. Dit is het oudste park van Zuid-Afrika, dat van levensbelang is geweest voor het voortbestaan van de witte neushoorn. In 1920 waren de witte neushoorns bijna uitgestorven: er leefden er nog maar 50 van op de hele wereld. Daarna hebben ze in het park een beschermings- en fokprogramma opgezet waardoor er nu weer 7000 in diverse parken in Zuid-Afrika leven. In het Krugerpark hebben wij heel in de verte wel een neushoorn gespot maar we wilden ze hier in dit roemruchte park met eigen ogen zien. De grootste huidige bedreiging van deze geweldige imposante krachtpatsers is stroperij die met name wordt aangewakkerd door Chinezen die geloven dat de hoorn hen zeer potent maakt. En welke man droomt daar niet van……Van het illegale geld dat één hoorn oplevert, kan een Zuid-Afrikaan een auto en een huisje kopen…. Natuurlijk een nauwelijks te bedwingen verleiding voor mensen die bijna niets te makken hebben. In de diverse parken komen we dan ook regelmatig zwaar bewapende wildrangers( jachtopzieners) tegen, die proberen de stroperij tegen te gaan. We waren al om 6.00 uur ‘s morgens op pad om het park al vroeg te doorkruisen; helaas hadden we na tientallen kilometers rijden nog weinig dieren gezien, we begonnen al enigszins gefrustreerd te raken want de gravelwegen en doorwaadbare riviertjes vragen nogal wat rijkunst…wat ben ik blij dat we deze auto gehuurd hebben want hij heeft heel wat te verduren. Hoewel ik nachtmerries krijg van het idee van een lekke band in leeuwengebied, zijn onze banden verwonderlijk genoeg nog steeds lekvrij…Op één gravelweg kwamen we een kudde buffels tegen met aan de wegkant een pasgeboren jong. Uiteraard waren we bijzonder voorzichtig want buffels zijn zeer beschermend en humeurige beesten. Na een half uur trokken ze , inclusief het jong, weer de bosjes in, dus ik kon verder rijden. Nou ja, enkele tientallen meters slechts…uit de bosjes kwamen steeds meer buffels met geweldige hoorns..ik probeerde telkens weer een paar meter op te trekken tot er weer nieuwe buffels, in totaal meer dan honderd, verschenen..’t hield simpelweg niet op..voor ons was de weg voor zeker 150 meter vol met vervaarlijke uitziende buffels…..Dinie lag helemaal in een stuip omdat er geen eind aan leek te komen, terwijl ik elke keer meende dat dàt dan wel de laatste buffel zou zijn… Inmiddels stond achter ons nog een auto te wachten met een chauffeur die dit vaker had meegemaakt. Hij passeerde me en gebaarde me hem te volgen. Heel langzaam reed hij de buffelkudde in…en warempel..ze gingen opzij…een ervaring om nooit meer te vergeten.

Geen leeuwen, wel neushoorns

Na de lunch hoorden we van anderen dat ze leeuwen hadden gezien..plek bepaald en wij ernaar toe. Wat bleek? Toen de plek bekend werd ,kwamen er zoveel safariwagens en busjes naar toe dat de leeuwen een goed heenkomen hadden gezocht. Jammer en we hadden nog steeds geen neushoorns gezien…we besloten via een veelbelovende gravelweg met nogal modderige waterpoelen naar een parkuitgang te rijden. En deze weg bleek een gouden greep…we kwamen al snel andere safariwagens tegen , een goed teken. Een eindje verder …ja hoor, rhino’s ( neushoorns), een moederdier met een enorme hoorn en een jong dier. Twee safariwagens versperden ons helaas de weg waardoor we geen goede foto’s konden maken..Een eindje verder..een giraffe, een waterpoel met buffels, wrattenzwijnen, antilopen…en eindelijk hadden we geluk..We zagen maar liefst vijf zeer actieve neushoorns, formidabele dieren met imposante hoorns op een afstand van slechts vijftig meter…geen safariwagens verder te bekennen…onze dag was helemaal goed…