Stoepa’s, project en alweer pech, niet met tuktuk.

Stoepa’s , Safe Foundation en alweer pech maar niet met de tuktuk….

Alweer een reisverhaal ? Tja, de belevenissen stapelen zich op en m’n pen heeft er zin in. Reizen is gewoon één aaneenschakeling van leermomenten en dat schreeuwt in mijn belevenis om opgeschreven te worden…..maar wees gerust..het volgende verhaal komt pas over 4 dagen…

In Anaradhapura zijn we heel hartelijk ontvangen door Harsha (projectleider van Safe Foundation) en zijn vrouw Nirmala. Zij draaien, eigenlijk sinds enkele dagen, de Anona Garden Home Stay, waar wij dus ook overnachten. En wij zijn de eerste gasten!Het guesthouse is eigenlijk de bovenverdieping van hun eigen huis. Een hoop privacy dus en gelukkig ook ( half buiten)een eigen badkamer met toilet .Op het enorme overdekte balkon is het heerlijk toeven want er waait daar altijd wel een relatief koel windje. Zijn vrouw kookt de vier dagen, die wij hier vertoeven, voor ons en doet dat met overgave: heerlijke echt Sri Lankaanse maaltijden met veel rijst, kruidige hardgebakken stukjes kip ( ben ik gek op !), kerrie (ben ik wat minder gek op),en nog enkele onduidelijke hapjes, die echter prima smaken.

Wie Anuradhapura zegt, zegt ‘stoepa’ want van deze imposante bouwwerken zijn er eigenlijk tientallen. Maar wat is dat eigenlijk, zo’n stoepa? Eigenlijk zijn het massieve ronde bouwwerken met een punt, het geheel staat op een vierkant vlak. Ergens in het bouwwerk zijn relieken (overblijfselen) van heiligen of een haar van Boeddha .onderbracht. ’t Geheel staat symbool voor een mediterende Boeddha die , in lotushouding, op een vierkant stenen terras zit. De bovenste punt stelt het hoofd van Boeddha voor en ook die staat vaak op een vierkant. Een gelovige boeddhist loopt minstens , met de klok mee,zeven rondjes om de stoepa. Dat heeft dan dezelfde betekenis als het draaien aan een gebedsmolen: je stuurt gebeden mee met de wind de wereld in.

Vandaag (vrijdag) kwamen we bij toeval een grote groep demonstrerende, in oranje pijen gehulde, monniken tegen. Dat ging er bij hen wel anders aan toe dan zoals wij dat inmiddels gewend zijn van Extinction Rebellion. Ze stonden keurig opgesteld aan de kant van de weg, beletten niemand de doorgang, maar riepen allemaal dezelfde protestkreet, tegelijk en urenlang achter elkaar, alsof het een boeddhistisch gebed, een mantra,was. Ik kwam er aanvankelijk niet achter waarvoor of waartegen ze protesteerden. Harsha legde me uit dat er veel jongeren enkele jaren monnik worden, niet uit religieuze motieven maar simpel omdat ze dan gratis onderwijs, onderdak en eten krijgen. Soms misdragen enkele monniken zich en daar zijn nu door sommige kloosterorden, strafmaatregelen tegen genomen en deze demonstrerende monniken vinden die strafmaatregelen maar niks. Veel Sri Lankanen, zo vertelt Harsha, zijn ’t niet eens met deze quasi-religieuzen (zo kijken de Sri Lankezen daar ook zelf tegen aan).Heb je iets fout gedaan dan word je daarvoor gestraft om ervan te leren. Lijkt ook ons logisch.

Zaterdag, eigenlijk onze eerste volle dag in deze oude koningsstad, gaan we met de hele familie én naar de tempel met de beroemde Bodhi-boom én het project bezoeken. ’t Is bijna volle maan en dan trekken alle boeddhisten ( en hier is iedereen boeddhist) naar de stoepa’s en tempels om Boeddha te eren. Nu is Boeddha geen God, al lijkt hij wel als zodanig vereerd te worden, het boeddhisme is meer een manier van leven waarbij Boeddha als leraar vereerd wordt. Bij de tempel met de heilige Bodhi boom ( 2000 jaar oud en ontsproten uit een zaadje van de heilige Bodhi-boom in India waaronder Boeddha de verlichting bereikte) is het werkelijk een leven van belang. Duizenden mensen, in het wit gekleed en op blote voeten ( ook wij), bidden onder deze, door gouden stellages ondersteunde, boom ; iedereen( dus ook wij) hebben lotusbloemen bij ons. Die breek je bij de steel af waarna je de bloem op het altaar legt. Bij de altaren staan priesters, mensen spreken in stilte hun wensen uit. Wie weet worden ze vervuld, ook al weten ze dat Boeddha geen God is, er zijn nog andere krachten, die daarbij misschien wel helpen….

Na ons imponerende bezoek aan de Bodhi-boom rijden we nog wat tactisch (de formele ingangen vermijdend want daar wordt €30 per persoon gevraagd) door de ‘Sacred City’. De stoepa’s worden druk bezocht want het is vakantie! Vaak springen de apen over de weg, die belust zijn op de lekkere hapjes, die al die tempelbezoekers natuurlijk bij zich hebben. En kijk uit want ze jatten ook tassen als ze de kans krijgen.

Daarna op weg naar Harsha’s projectbureau van Safe Foundation. Harsha blijkt een bevlogen man, die een omvangrijke organisatie uit de grond heeft gestampt. Safe Foundation werkt in een groot deel van Sri Lanka, wordt financieel gesteund door USaid , door de Wilde ganzen, door diverse NGO’s (ontwikkelingsorganisaties van diverse landen) en door fondsen zoals de Nederlandse Stichting Theo de Wit. En die Safe Foundation-hulp bestaat niet zozeer uit geld geven maar is veel meer gericht op het financieel onafhankelijk maken van mensen. En dat doe je door ze te leren hoe ze een grotere opbrengst van hun grond kunnen krijgen, door ze lesmodules aan te bieden waarmee ze zich in hun vakgebied kunnen bekwamen. Overal staan grote borden van Safe Foundation met tekeningen waarmee mensen gewaarschuwd worden: geen kinderarbeid, geen mishandeling van vrouwen, geen sexueel geweld. Ook voorlichting op tal van gebieden hoort tot het werk van de Foundation. En voorlichting is ook nodig want vele honderdduizenden Sri Lankanen migreren voor arbeid naar Arabische Staten als Saoedi- Arabië en Dubai om wat extra’s te verdienen. Met name vrouwen zijn daarbij kwetsbaar. Van de 300.000 Sri Lankaanse vrouwen die voor werk naar de Arabische Staten reizen komt een groot gedeelte ( aldus Harsha) getraumatiseerd terug: ze zijn verkracht, mishandeld of hebben minder geld gekregen dan waar ze recht op hebben. En verkrachte vrouwen worden hier in hun thuisland ook verstoten dus hun positie is bepaald niet benijdenswaardig. Laat staan als een vrouw zwanger thuiskomt van een Arabisch ‘avontuur’…. Bij dit alles speelt de Foundation ook met voorlichting in op vooroordelen en helpt ook deze vrouwen weer een bestaan op te bouwen. Al met al een Foundation die veel goed werk doet en het geschonken geld efficiënt besteed. Wij gaan in Nederland toch ’s nadenken hoe wij deze Foundation kunnen ondersteunen of kunnen aansluiten bij bestaande initiatieven. Wij hebben ideeën….

We besluiten na een bezoek aan het hoofdkantoor nog via enkele chili-fabrieken ( ook al een initiatief van Safe Foundation) weer huiswaarts te keren maar dat blijkt ijdele hoop. Op een modderige landweg tussen een paar kokospalmen met uitzicht op rijstvelden, houdt de auto van Harsha ( toch een stevige Suzuki-SUV) er plotseling mee op. We proberen ‘m nog een paar keer te starten maar hij is niet meer vooruit te krijgen. ‘Hadden we maar met de tuktuk moeten gaan’, kan ik niet nalaten gniffelend op te merken. Op het Sri Lankaanse platteland ben je nooit alleen, zo blijkt. Binnen no time staat er een heel dorp aan nieuwsgierige maar hulpvaardige plattelanders bij onze wagen. Niet dat daardoor de auto plotseling wel vooruit gaat maar we hebben na een half uurtje wel een extra busje opgetrommeld die ons en de hele familie naar huis gaat brengen. De Suzuki blijft eenzaam achter onder kokospalmen….